Herken je het gevoel altijd verantwoordelijk te zijn? Dat je voortdurend de problemen van anderen probeert op te lossen, terwijl je eigen behoeften op de achtergrond raken? Je bent dan misschien niet de enige. Sterker nog, parentificatie, een hardnekkig patroon waarbij je als kind de rol van ouder op je neemt, kan diepgewortelde gevolgen hebben voor je huidige leven. Sommige onderzoeken schatten in dat 1 op de 5 mensen parentificerende ervaringen heeft gehad als kind.
Wat is parentificering?
Parentificatie ontstaat wanneer een kind de zorg voor een ouder of een ander gezinslid op zich neemt. Dit kan gebeuren als ouders emotioneel of fysiek niet beschikbaar zijn, bijvoorbeeld door ziekte, overlijden, verslaving of werkdruk. Het kind voelt zich dan verplicht om de leegte op te vullen en de verantwoordelijkheid te dragen voor het welzijn van het gezin.
De gevolgen van parentificering
Op de lange termijn kan parentificatie leiden tot verschillende problemen, zoals:
- Een laag zelfbeeld: Je kunt het gevoel hebben dat je nooit goed genoeg bent.
- Moeite met het stellen van grenzen: Je vindt het moeilijk om ‘nee’ te zeggen en je eigen behoeften te uiten.
- Angst voor verlating: Je bent bang om in de steek gelaten te worden en doet er alles aan om anderen tevreden te stellen.
- Burn-out: Door constant voor anderen te zorgen, kun je jezelf helemaal leegzuigen.
- Moeite met het opbouwen van intieme relaties: Je kunt moeite hebben met vertrouwen en kwetsbaarheid.
Parentificatie op de werkvloer
Parentificatie beperkt zich niet tot het gezin. Ook op de werkvloer kan dit patroon zich voordoen. Bijvoorbeeld, wanneer leidinggevenden afwezig zijn of hun verantwoordelijkheden niet nemen, kunnen medewerkers onbewust de leiderschapsrol overnemen. Dit kan leiden tot overbelasting en frustratie.
Hoe herken je parentificatie?
Er zijn verschillende signalen die erop kunnen wijzen dat je last hebt van parentificatie:
- Je neemt overmatige verantwoordelijkheid: Je voelt je verantwoordelijk voor het succes of falen van projecten, zelfs als dat niet jouw taak is.
- Je vindt het moeilijk om hulp te vragen: Je wilt alles zelf oplossen en hebt moeite om anderen om hulp te vragen.
- Je negeert je eigen behoeften: Je stelt die van anderen altijd voorop.
- Je bent bang voor conflicten: Je vermijdt ze om de harmonie te bewaren.
De impact op je leven
Kortom, parentificering kan leiden tot boosheid, stress, energieverlies en zelfs burn-outklachten. Door constant meer te doen dan van je wordt gevraagd, put je jezelf uit en verlies je het contact met je eigen behoeften.
Parentificatie doorbreken
Het is belangrijk om te weten dat parentificatie een aangeleerd patroon is dat je kunt doorbreken. Daarom hier enkele tips:
- Word je bewust van het patroon: Neem de tijd om te reflecteren op je gedrag en je relaties.
- Stel grenzen: Leer om ‘nee’ te zeggen en voor jezelf op te komen.
- Zoek steun: Praat met vrienden, familie of een therapeut over je ervaringen.
- Leer om voor jezelf te zorgen: Zorg goed voor je lichaam en geest door bijvoorbeeld voldoende te slapen, gezond te eten en regelmatig te bewegen.
Blik van buiten helpt
Ingesleten patronen zijn lastig te herkennen. Dit geldt zeker ook voor parentificering. Omdat het een lang geworteld probleem is en heel langzaam naar de oppervlakte komt, blijft het onzichtbaar. Daarom heb je een objectieve kijk van buiten nodig—een systemische aanpak—waarmee het pijnpunt wordt herkend en doorbroken. SoFrankly biedt je een veilige omgeving om je ervaringen te delen en te werken aan jouw persoonlijke groei.
Conclusie
Al met al kan parentificatie een verborgen last zijn die jij of iemand in je omgeving draagt. Door bewustwording en de juiste ondersteuning kun je dit patroon doorbreken en een meer bevredigend leven leiden.
Wil je meer weten over parentificatie en hoe je ermee om kunt gaan? Neem dan contact op met Frank van den Bichelaer.
Over SoFrankly
Loop je vast in je werk of privé? Schiet je gevoelsmatig tekort in communicatie, leiding geven, aansturen of samenwerken? Heeft je zelfvertrouwen een deuk opgelopen en mis je de energie en daadkracht om verder te komen? De achterliggende reden is vaak lastig te herkennen omdat het zich over langere tijd heeft gevormd. SoFrankly helpt je om ingesleten patronen te herkennen en te doorbreken.
Werkwijze
Met oprechte aandacht en eerlijke confrontatie opent Frank van den Bichelaer jouw weg naar zelfinzicht en nieuwe innergy. Hij maakt graag gebruik van coachtechnieken als familie- en organisatieopstellingen (grondlegger Bert Hellinger), oplossingsgericht coachen (Insoo Kim Berg en Steve de Shazer), voice dialogue (Hal en Sidra Stone), provocatief coachen en motiverende gespreksvoering (Miller en Rollnick).
